Stel je een huis voor waar de muren constant fluisteren dat er gevaar op de loer ligt. Waar de grond onder je voeten altijd breekbaar voelt en je nooit weet wanneer de volgende storm komt. Dit was mijn realiteit, opgegroeid met een vader die gevangen zat in de greep van verslaving.
Leven in de schaduw van angst en verslaving
Ik werd geboren in een gezin met twee kinderen. Mijn ouders waren nog jong, vol dromen en plannen, maar al snel sloegen de donkere wolken toe. Het begon allemaal toen mijn moeder flauwviel, en mijn vader zijn eerste paniekaanval kreeg. Hij dacht dat ze dood was. Nu, jaren later, begrijp ik dat dit een diepgewortelde angst was. Zijn moeder overleed toen hij zestien was, en die verlatingsangst had zich in zijn hart genesteld.
In de jaren 70/80 wist men nauwelijks iets over mentale gezondheid. Paniekaanvallen waren onbegrepen en vaak afgedaan met een pilletje om "rustig te worden." Voor mijn vader werden die pilletjes al snel niet genoeg. De drank kwam erbij en werd een trouwe maar destructieve metgezel in zijn leven.
De vicieuze cirkel van verslaving en schuld
Het duurde niet lang voordat ik me in een wereld bevond waarin alles om overleven draaide. Mijn leven stond meer dan twintig jaar stil. Ik was een kind dat leerde onzichtbaar te zijn, altijd op eieren te lopen, gevangen in complete angst. De constante verwijten en de lange gesprekken waarin hij me vertelde wat er allemaal mis met mij was, zorgden ervoor dat ik mezelf begon te verliezen.
Pas later begreep ik dat ik het slachtoffer was van manipulatie. Maar af en toe zag ik de andere kant van mijn vader, de persoon die bezorgd was, de vader die ergens onder al die lagen schuld en drank schuilging. Hij worstelde met een enorm schuldgevoel over ons leven, over hoe alles anders had kunnen zijn. Helaas was zijn enige uitweg meer drank, en zo bleef de vicieuze cirkel zich herhalen.
De onvoorspelbaarheid
Wat veel mensen niet beseffen, is dat alcohol in combinatie met medicatie gedrag compleet kan veranderen. Terwijl de persoon die drinkt of medicijnen slikt het gevoel heeft dat de problemen even verdwijnen, zien de kinderen hun ouder veranderen in iemand die ze niet meer herkennen. Eén moment lijkt alles normaal, maar het volgende moment kan omslaan in woede, verwijten of zelfs onvoorspelbaar gedrag. Voor kinderen is dit niet alleen verwarrend, het is angstaanjagend.
Elke stap die je in huis zet, is onvoorspelbaar. Je weet nooit wanneer de volgende uitbarsting komt, en dus leer je onzichtbaar te zijn. De sfeer in huis wordt er één van constante dreiging, van niet weten wat je kunt verwachten. Voor een kind is er geen grotere angst dan niet te weten of hun ouder vriendelijk of vijandig zal zijn wanneer de deur opengaat.
De angst die blijft
Het is gemakkelijk om te denken dat alleen de persoon die de middelen gebruikt, wordt getroffen. Maar de waarheid is dat de kinderen in het gezin vaak de grootste prijs betalen. Ze zien hun ouder veranderen, maar begrijpen niet waarom. De constante angst, het onvoorspelbare gedrag, en de eindeloze, verwarrende gesprekken vol verwijten laten diepe emotionele littekens achter. Voor een kind is dit geen fase; het is een dagelijks gevecht om te overleven in een omgeving waar ze zich nooit echt veilig voelen.
Wat nog angstaanjagender is, is dat de ouder zelf vaak niet doorheeft wat er aan de hand is. Terwijl jij misschien denkt dat je jezelf verdooft om met je eigen pijn om te gaan, worden je kinderen onzichtbare slachtoffers van jouw verslaving. Ze zien elk glas dat je inschenkt en voelen de spanning in hun lichaam opbouwen telkens als de situatie escaleert.
Maakt meer kapot dan je lief is
Alcohol en medicijngebruik lijken misschien een manier om met pijn om te gaan, maar ze maken vaak meer kapot dan je je kunt voorstellen. Nu is er gelukkig veel meer hulp en begrip, ook zijn de gevaren en de soms jarenlange nasleep van afkicken bekender aan het worden. Gelukkig zijn dit nog meer redenen om hier niet aan te beginnen. Nu weet ik dat angst een emotie is die doorvoeld moet worden en erkend mag worden. Het is iets wat vooral ook niet weggeduwd moet worden, al vraag ik me af of ik hem daarvan had kunnen overtuigen. Ik wilde hem altijd al "maken."
Het verdoofde niet alleen zijn eigen emoties, maar het scheurde de veiligheid en het vertrouwen uit mijn vroegere gezin. Kinderen groeien op met angst als constante metgezel, en de littekens die dat achterlaat.
De vicieuze cirkel van drank en schuldgevoelens waarin mijn vader terechtkwam, is een waarschuwend verhaal voor iedereen die aan het begin staat van zo'n spiraal. Het lijkt misschien een uitweg op korte termijn, maar de schade aan je kinderen is blijvend. Zij voelen de gevolgen van elke beslissing die je maakt, elke keer dat je naar de fles grijpt of die pil inneemt om je beter te voelen.
Een Oproep Tot Bewustwording
Als je merkt dat je afhankelijk begint te worden van middelen om je dag door te komen, denk dan aan de impact die dit heeft op de mensen van wie je het meest houdt. De schade die alcohol en medicijnen kunnen aanrichten, gaat veel verder dan je eigen lichaam. Het creëert een leven vol angst voor je kinderen, een leven waarin ze nooit weten wat ze kunnen verwachten en waarin ze zich nooit echt veilig voelen.
Het is nooit te laat om hulp te zoeken. Besef dat je nu nog de kans hebt om het tij te keren en je kinderen de veilige, liefdevolle omgeving te geven die ze verdienen. Alcohol en medicijnen kunnen misschien tijdelijk je pijn verdoven, maar ze maken veel meer kapot dan je lief is – inclusief de toekomst van je kinderen.
Veel mensen die in een verslaving zitten, realiseren zich niet volledig hoeveel schade hun gedrag veroorzaakt bij hun dierbaren, vooral hun kinderen. Er heerst vaak een taboe op het praten over verslaving en de impact ervan op gezinnen. Ik wil open zijn over mijn ervaringen om anderen die in vergelijkbare situaties zitten, zich minder alleen te laten voelen. Kinderen die opgroeien in een gezin met verslavingsproblematiek lopen vaak grote emotionele en psychische schade op. Door deze realiteit te benoemen, hoop ik bij te dragen aan de bescherming van kinderen en ouders aan te sporen om de nodige stappen te zetten voordat het te laat is.
Met de kennis die ik nu heb, zie ik hoe alles anders had kunnen zijn. Mijn vader heeft nooit echt van zijn leven kunnen genieten; de verslaving heeft hem verwoest. Hoewel mijn verleden vol trauma's zat, heb ik die pijn kunnen omzetten in iets positiefs "Ik ben nu dankbaar voor wat ik heb meegemaakt" omdat het me in staat stelt anderen te ondersteunen. Het is mijn missie om kinderen die nu door soortgelijke situaties gaan te helpen. Ik wil hen hun eigenwaarde en zelfliefde teruggeven, zelfs als ze nu al ouder of volwassen zijn. En als het mogelijk is, hun onschuld beschermen. Veel ouders die naar alcohol of medicijnen grijpen, doen dat vanuit een plek van diepe pijn en onverwerkt trauma. Hun eigen wonden en ervaringen worden vaak van generatie op generatie doorgegeven, omdat de impact van onverwerkte trauma's onbewust hun gedrag en keuzes beïnvloedt. Het is daarom essentieel om niet alleen te kijken naar de gevolgen voor de kinderen, maar ook naar de wortels van de pijn bij de ouders zelf.
De cirkel van pijn en trauma kan worden doorbroken door zowel de kinderen als de ouders te ondersteunen in hun helingsproces. Het vraagt moed om deze reis zonder oordeel te beginnen, maar het is mogelijk. Samen kunnen we werken aan een toekomst waarin liefde, zelfzorg en heling centraal staan, zodat de volgende generatie in een gezondere, veiligere omgeving kan opgroeien.